Τι είναι o HPV;

Ο HPV (Human papilloma virus, ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων) είναι ένας ιός που βασίζεται στο DNA και μολύνει το δέρμα και τις βλεννογόνους μεμβράνες. Έχουν περιγραφεί περισσότεροι από 100 διαφορετικοί τύποι HPV, εκ των οποίων οι 40 μπορούν να προσβάλουν τα γεννητικά όργανα. Κατατάσσονται με βάση τη διαφορετικότητα στο DNA τους και ονομάζονται με αριθμούς (HPV6, HPV11, HPV16 κλπ).

Η απλή μεταφορά του ιού από άτομο σε άτομο δεν είναι συνήθως ικανή να επιφέρει φλεγμονή. Πρέπει να υπάρξει τριβή και να προκύψουν μικροτραυματισμοί ώστε να εισχωρήσει ο ιός στο επιθήλιο. Γι’ αυτό, η σεξουαλική επαφή αποτελεί τον κυριότερο τρόπο μετάδοσης του HPV. Επίσης, μπορεί να συμβεί κάθετη μετάδoση τoυ ιoύ από την έγκυo μητέρα με HPV στo νεoγνό κατά τoν τoκετό, από χαμηλoύ κινδύνoυ στελέχη (6, 11, 42-44). Παρατηρείται συχνότερα στις μητέρες με εκδήλωση κoνδυλωματωδών αλλoιώσεων και δεν αφορά τις μητέρες με πρoκαρκινικές αλλoιώσεις τoυ επιθηλίoυ του τραχήλου από HPV.

Η εκδήλωση του HPV είναι πολύ συχνή και σύμφωνα με στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου Λοιμώξεων των ΗΠΑ (CDC) το 75-80% των σεξουαλικά ενεργών ενηλίκων έχουν προσβληθεί από κάποιο στέλεχος του ιού έως την ηλικία των 50 ετών. Η συνήθης ηλικία που προσβάλλονται για πρώτη φορά οι περισσότεροι άνδρες και γυναίκες είναι τα 16-25 έτη και μπορεί να προσβληθούν από ένα ή περισσότερους τύπους του HPV. Οι πιθανότητες της μόλυνσης  από τον ιό HPV αυξάνονται αναλόγως του αριθμού των σεξουαλικών συντρόφων (περίπoυ 15% ανά νέo σεξoυαλικό σύντρoφo).

Διακρίνονται δύο κατηγορίες HPV:

δερματικοί HPV:

μολύνουν το δέρμα και προκαλούν αλλοιώσεις, όπως θηλώματα και μυρμηκιές. Πρόκειται για τους γονότυπους 1, 2, 3, 4, 7, 10 κ.α. και απαντώνται στην πλειοψηφία των λοιμώξεων από HPV.

γεννητικοί HPV:

προκαλούνται από τους γονότυπους 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45 κ.ά. και εντοπίζονται στην περιοχή των γεννητικών οργάνων, του πρωκτού και του στοματοφάρυγγα. Μπορούν να προκαλέσουν καλοήθεις αλλοιώσεις, όπως κονδυλώματα, αλλά και προκαρκινικές ή καρκινικές εκδηλώσεις.

Τα άτομα που έχουν προσληφθεί από τον HPV συνήθως δεν παρουσιάζουν συμπτώματα και δεν έχουν κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα. Υπάρχουν όμως συγκεκριμένα στελέχη του ιού που μπορεί να προκαλέσουν κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων ή καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Κονδυλώματα στην περιοχή των γεννητικών οργάνων

Τα κονδυλώματα αποτελούν ένα από τα συχνότερα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και πρόκειται για καλοήθεις δερματικές βλάβες που προσβάλλουν και τα δύο φύλα. Προκαλούνται κυρίως (90% των περιπτώσεων) από τους τύπους  6 και 11 του ιού HPV. Συνήθως δεν προκαλούν κανένα σύμπτωμα, ενώ σπάνια αναφέρεται κνησμός στην περιοχή των γεννητικών οργάνων.

Οι συχνότερες θέσεις εντόπισης των κονδυλωμάτων στις γυναίκες είναι η είσοδος του κόλπου, τα χείλη του αιδοίου, η περιοχή γύρω από τον πρωκτό και το περίνεο. Στους άνδρες τα κονδυλώματα εμφανίζονται συχνότερα στο πέος, στην ακροποσθία,  στο όσχεο και γύρω από τον πρωκτό.

Τα κονδυλώματα μπορεί να εμφανιστούν εβδομάδες ή μήνες μετά την έκθεση στον HPV, επομένως δεν μπορεί να ξέρει κανείς πότε μολύνθηκε από τον ιό.

Η αντιμετώπισή τους μπορεί να είναι συντηρητική με τοπικές κρέμες ή παρεμβατική με χειρουργική εξαίρεση, laser θεραπεία, κρυοθεραπεία ή καυτηριασμό.

Διάφοροι τύποι καρκίνου προκαλούνται από τον ιό HPV

Οι τύποι 16 και 18 του HPV είναι πολύ υψηλού κινδύνου και ευθύνονται για το 70% των περιπτώσεων του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.  Οι τύποι 31, 33, 45, 52 και 58 είναι υψηλού κινδύνου και ευθύνονται για το 20% του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.  Επίσης, ο HPV μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του πρωκτού και του στοματοφάρυγα σε άνδρες και γυναίκες, καρκίνο του αιδοίου σε γυναίκες και καρκίνο του πέους στους άνδρες.